เมื่อวันที่ 29 – 31 ตุลาคม 2568 นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พร้อมด้วยนางสาวศศิพิมพ์ อร่ามพิบูลกิจ ผู้อำนวยการสำนักสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (สำนักงาน กสม.) เข้าร่วมการสัมมนาวิชาการ “The 23rd Informal ASEM Seminar on Human Rights: Human Rights and Artificial Intelligence” ซึ่งเป็นความร่วมมือของมูลนิธิเอเชีย-ยุโรป (ASEF) กับสถาบันราอูล วอลเลนเบิร์ก (Raoul Wallenberg Institute) หน่วยงานพันธมิตรจากยุโรปและเอเชีย และกระทรวงการต่างประเทศเดนมาร์ก ณ กรุงโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก

          การประชุมครั้งนี้มุ่งเน้นหารือถึงความท้าทายและโอกาสของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ต่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน โดยมีหัวข้อหลัก 3 ประเด็น ได้แก่ (1) การคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลและสิทธิในความเป็นส่วนตัว (Privacy and Data Protection) (2) ความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ (Equality and Non-Discrimination) และ (3) การเยียวยาและการเข้าถึงความยุติธรรมจากผลกระทบของ AI (Remedies and Reparation of Harms) ในโอกาสนี้ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้เข้าร่วมการประชุมกลุ่มย่อยประเด็น การคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลและสิทธิในความเป็นส่วนตัว เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับแนวทางการคุ้มครองสิทธิในความเป็นส่วนตัวท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี AI โดยพบว่าปัญหาดังกล่าวเป็นประเด็นร่วมระหว่างภูมิภาคยุโรปและเอเชีย อย่างไรก็ดี ยังมีความแตกต่างและช่องว่างทางด้านโครงสร้างเชิงกฎหมายและเชิงสถาบัน รวมถึงแนวทางปฏิบัติที่แตกต่างกันอย่างมากระหว่างสองประเทศ ดังนั้น การสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศและระหว่างภูมิภาคจึงมีความสำคัญต่อการรับมือกับความท้าทายจากการพัฒนาและการใช้ปัญญาประดิษฐ์ซึ่งเป็นประเด็นระดับโลกในปัจจุบัน

          นอกจากนั้น ผู้แทน กสม. พร้อมด้วย ผศ.ดร.ภาณุภัทร จิตเที่ยง ที่ปรึกษาของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และผู้แทนไทยในคณะกรรมาธิการระหว่างรัฐบาลอาเซียนว่าด้วยสิทธิมนุษยชน วาระปี 2568 – 2570 (ASEAN Intergovernmental Commission on Human Rights: AICHR) และนางสุพรรณวษา โชติกญาณ ถัง เอกอัครราชทูต ณ กรุงโคเปนเฮเกน ยังได้เข้าพบผู้แทนสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเดนมาร์ก (The Danish Institute for Human Rights) เพื่อพูดคุยถึงความร่วมมือระหว่างกันที่ผ่านมา และความเป็นไปได้ในการพัฒนาความร่วมมือในประเด็นที่ทั้งสองฝ่ายมีความสนใจร่วมกัน เช่น ประเด็นด้านสิทธิในสิ่งแวดล้อมที่ดี ประเด็นธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน และประเด็นปัญญาประดิษฐ์กับสิทธิมนุษยชน ซึ่งจะต้องหารือในรายละเอียดต่อไป

          ประเด็นปัญญาประดิษฐ์กับสิทธิมนุษยชน เป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญที่ กสม. จะขับเคลื่อนในปี 2568 โดยได้มีการศึกษาข้อมูล ลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูล และหารือร่วมกับผู้เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนาเป็นข้อมติก่อนนำเสนอในสมัชชาสิทธิมนุษยชน ในเดือนธันวาคม 2568 ซึ่งการเข้าร่วมประชุมในครั้งนี้สะท้อนถึงบทบาทของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติในการติดตามสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเด็นเทคโนโลยีสมัยใหม่ และส่งเสริมการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้กับประเทศต่าง ๆ เพื่อยกระดับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของประเทศไทยให้เท่าทันบริบทโลก