เมื่อวันที่ 16 - 18 กันยายน 2568 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (สำนักงาน กสม.) ร่วมกับกรมราชทัณฑ์ จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนามาตรฐานการปฏิบัติ (Standard Operating Procedure: SOP) การตรวจเยี่ยมเชิงป้องกัน ณ โรงแรมเคปราชา จังหวัดชลบุรี โดยมีนางสาวปิติกาญจน์  สิทธิเดช กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เป็นประธานเปิดการประชุม และนายยุทธนา  นาคเรืองศรี รองอธิบดีกรมราชทัณฑ์ กล่าวต้อนรับผู้เข้าร่วม

          การประชุมครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ และความตระหนักรู้เกี่ยวกับการตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันร่วมกับผู้บริหารเรือนจำ รวมทั้งจัดทำร่างมาตรฐานการปฏิบัติ (SOP) การตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันร่วมกับกรมราชทัณฑ์ และเปิดเวทีแลกเปลี่ยนความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เพื่อนำไปสู่การพัฒนากระบวนการตรวจเยี่ยมที่สอดคล้องกับข้อกำหนดแมนเดลา ข้อกำหนดกรุงเทพ และมาตรฐานสากล ตลอดจนเป็นการเตรียมความพร้อมของประเทศไทยในการเข้าร่วมเป็นภาคีพิธีสารเลือกรับ (OPCAT)

          การประชุมเชิงปฏิบัติการดังกล่าวมีกิจกรรมสำคัญ ได้แก่ การนำเสนอแนวทางการตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันและพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 การเสวนาวิชาการ หัวข้อ “ความสำคัญของการตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันตาม OPCAT และพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565” โดยผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการราชทัณฑ์ และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) การจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการ (workshop) เพื่อระดมความเห็นเกี่ยวกับรูปแบบการตรวจเยี่ยมที่เหมาะสม และการประเมินร่าง SOP ว่าสามารถนำไปปฏิบัติได้จริงเพียงใด

          การประชุมครั้งนี้เป็นการสร้างความเข้าใจร่วมกันต่อบทบาทของ กสม. ในฐานะกลไกกำกับดูแลภายนอก (External Oversight) การได้รับข้อคิดเห็นเชิงสร้างสรรค์จากเรือนจำและผู้เชี่ยวชาญเพื่อนำไปปรับปรุงร่าง SOP และการพัฒนาความร่วมมือระหว่าง กสม. และกรมราชทัณฑ์ เพื่อยกระดับมาตรฐานการดูแลผู้ต้องขังและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนร่วมกันต่อไป