เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม 2568 เวลา 14.00 น. นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และนางสรวงมณฑ์ สิทธิสมาน ที่ปรึกษาประจำคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พร้อมด้วยเจ้าหน้าที่สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (สำนักงาน กสม.) จัดประชุมรับฟังผลการดำเนินการประเด็นสิทธิคนพิการในการเข้าถึงการขนส่งสาธารณะทางอากาศ และข้อห่วงกังวลของสมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทยเกี่ยวกับสิทธิในการเดินทางโดยเครื่องบินของคนพิการ โดยมีผู้เข้าร่วมประชุมประกอบด้วย ผู้แทนจากกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ผู้แทนจากบริษัทการท่าอากาศยานแห่งประเทศ ไทย จำกัด (มหาชน) ผู้แทนจากสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย ผู้แทนจากสายการบินพาณิชย์ ได้แก่ การบินไทย บางกอกแอร์เวย์ ไทยแอร์เอเชีย นกแอร์ ไทยเวียตเจ็ท และไทยไลอ้อนแอร์ ผู้แทนจากสมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย ผู้แทนจากสมาคมคนหูหนวกแห่งประเทศไทย และผู้แทนจากสมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศ ไทย ณ ห้องประชุม 709  สำนักงาน กสม.

           การประชุมดังกล่าว กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้กล่าวถึงความเป็นมาสืบเนื่องจากคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ได้รับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับสิทธิคนพิการที่มีขีดจำกัดในการเคลื่อนไหวในการเข้าถึงการขนส่งสาธารณะทางอากาศ และเห็นควรมีข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิคนพิการต่อสายการบินและกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ โดยสายการบินควรปรับปรุงระบบการจอง/จำหน่ายบัตรโดยสารบนเว็บไซต์ และช่องทางอื่น ๆ รวมถึงให้ผู้โดยสารสามารถระบุประเภทของความพิการ และสิ่งที่ให้บริการผู้โดยสารแต่ละประเภทเป็นพิเศษ การมีผู้ร่วมเดินทาง (Escort) และการแจ้งล่วงหน้า เพื่อให้เข้าใจถึงรายละเอียดอันเป็นสาระสำคัญตามมาตรฐานด้านความปลอดภัยและข้อกำหนดและเงื่อนไขในการเดินทาง และเผยแพร่ข้อมูลเหล่านี้เพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจเลือกใช้บริการ และให้กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการร่วมกับสายการบินเผยแพร่ประชาสัมพันธ์กับกลุ่มเครือข่ายคนพิการได้รับทราบและเข้าใจมาตรฐานด้านความปลอดภัยในการเดินทางทางอากาศ ประกอบกับสมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทยได้เข้าพบ กสม. และมีข้อกังวลเกี่ยวกับสิทธิคนพิการในการเข้าถึงการขนส่งสาธารณะทางอากาศ เนื่องจากข้อบังคับของคณะกรรมการการบินพลเรือน ฉบับที่ 104 การปฏิเสธรับขนผู้โดยสาร ลงวันที่ 28 ตุลาคม 2567 ซึ่งมีผลใช้บังคับวันที่ 14 กุมภาพันธ์  2568 รวมถึงกฎเกณฑ์อื่นๆ อาจส่งผลกระทบต่อสิทธิของคนพิการ

           เมื่อสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทยได้ประกาศข้อกำหนดของสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย ฉบับที่ 90 ว่าด้วยการกำหนดมาตรฐานสิ่งอำนวยความสะดวกและบริการที่ผู้ดำเนินการต้องจัดไว้ให้บริการผู้โดยสารที่เป็นบุคคลผู้ต้องการความช่วยเหลือพิเศษ ข้อบังคับของคณะกรรมการบินพลเรือน ฉบับที่ 101 มาตรการคุ้มครองสิทธิของผู้โดยสารในเที่ยวบินประจำภายในและต่างประเทศ และฉบับที่ 104 การปฏิเสธรับขนผู้โดยสาร การประชุมครั้งนี้จึงถือเป็นโอกาสที่ทุกฝ่ายได้ร่วมแลกเปลี่ยนข้อมูล ความคืบหน้าในการดำเนินการ รวมทั้งปัญหา อุปสรรค และข้อจำกัด รวมถึงข้อเสนอแนะ เพื่อให้คนพิการได้เข้าถึงการขนส่งสาธารณะทางอากาศได้ภายใต้มาตรฐานด้านความปลอดภัย

           ในการนี้ ที่ประชุมมีความเห็นร่วมกันว่า สายการบินควรเผยแพร่ประชาสัมพันธ์รายละเอียดและเงื่อนไขการให้บริการกับคนพิการ อาทิ คนพิการสามารถแจ้งความประสงค์ในการรับบริการความช่วยเหลือพิเศษในชั้นการจองบัตรโดยสาร และแจ้งล่วงหน้าก่อนเดินทาง ผ่านเว็บไซต์ คอลเซ็นเตอร์ ไลน์แอปพลิเคชั่น voice mail และอื่น ๆ ของสายการบิน โดยประสานแจ้งผู้ดำเนินการสนามบิน และ/หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับ

           การบริการพิเศษจัดหาอุปกรณ์ช่วยเหลือที่เหมาะสม และสิ่งอำนวยความสะดวกตามมาตรฐานด้านความปลอดภัยให้กับคนพิการ โดยการท่าอากาศยานแห่งประเทศ ไทยมีหน้าที่ดำเนินการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ข้อมูล จัดทำคู่มือเกี่ยวกับสิ่งอำนวยความสะดวกและการให้บริการในรูปแบบที่คนพิการสามารถเข้าถึงได้อย่างเหมาะสม โดยมีกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการช่วยส่งเสริมสนับสนุน เพื่อให้คนพิการเข้าถึงการขนส่งสาธารณะทางอากาศตามมาตรฐานด้านความปลอดภัย

           ทั้งนี้ กสม. จะได้ติดตามผลการดำเนินการอย่างต่อเนื่องเพื่อยกระดับสิทธิของคนพิการในการเข้าถึงการขนส่งสาธารณะทางอากาศต่อไป