เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน 2568 นางสาวศยามล  ไกยูรวงศ์ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พร้อมด้วยนายไพโรจน์  พลเพชร นางสาวมณีรัตน์  มิตรปราสาท ที่ปรึกษาประจำคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ นายชวลิต  วิทยานนท์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านความหลากหลายทางชีวภาพ และผู้อำนวยการสำนักคุ้มครองสิทธิมนุษยชน 1 ประชุมเพื่อรับฟังข้อเท็จจริง กรณีที่มีผู้ร้องเรียนขอให้ตรวจสอบการจัดการปัญหาการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำในพื้นที่ 19 จังหวัด จากนายสุวัฐน์  วงศ์สุวัฒน์ รองอธิบดีกรมประมง นางสาวทิวารัตน์  เถลิงเกียรติลีลา ผู้เชี่ยวชาญด้านความหลากหลายทางชีวภาพด้านการประมงน้ำจืด นางสาวศิราณี  งอยจันทร์ศรี ผู้อำนวยการกองวิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืด และคณะ ณ ห้องประชุม 704 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ

          การประชุมรับฟังข้อเท็จจริงดังกล่าวสรุปได้ว่า ปัจจุบันไม่พบการแพร่ระบาดในระดับชุกชุมมาก แต่ยังคงพบการระบาดระดับปานกลางโดยเฉพาะอย่างยิ่งในบ่อเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และบ่อร้าง ทั้งนี้ กรมประมงได้กำจัดปลาหมอคางดำไปแล้วกว่า 5,000 ตัน คิดเป็นร้อยละ 60 ของปริมาณที่คาดการณ์ว่ามีอยู่ในแหล่งน้ำ อย่างไรก็ตาม แม้กรมประมงจะดำเนินมาตรการกำจัดอย่างต่อเนื่อง แต่ปัญหาอุปสรรคในการแก้ไขปัญหาที่สำคัญ คือ ลักษณะพิเศษของปลาหมอคางดำที่ขยายจำนวนประชากรได้อย่างรวดเร็ว การขาดความต่อเนื่องในการป้องกันและกำจัดเนื่องจากปัญหาด้านงบประมาณ รวมถึงการระบาดในพื้นที่ที่ยากลำบากต่อการเข้าไปกำจัด เช่น พื้นที่รกร้าง พื้นที่ส่วนบุคคล เป็นต้น

          กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้กล่าวในที่ประชุมว่า ขอให้กรมประมงตั้งคณะทำงานระดับจังหวัดเพื่อเปิดโอกาสให้เกษตรและประชาชนที่ได้รับผลกระทบเข้าไปมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นต่อมาตรการหรือแนวทางในการกำจัดปลาหมอคางดำให้สอดคล้องกับบริบทของแต่ละพื้นที่มากยิ่งขึ้น ซึ่งนายปัญญา  โตกทอง ตัวแทนกลุ่มเกษตรผู้ได้รับผลกระทบที่ได้เข้าร่วมประชุมได้ตอบรับเห็นด้วยกับการตั้งคณะทำงานดังกล่าว ทั้งนี้ สำนักงาน กสม. จะได้รวบรวมข้อเท็จจริงทั้งหมดไปประกอบการจัดทำรายงานผลการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตลอดจนข้อเสนอแนะต่อการแก้ไขปัญหาการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งคณะรัฐมนตรีต่อไป