เมื่อวันที่ 15 - 17 มกราคม 2568 ที่โรงแรมสยามออเรียนทัล หาดใหญ่ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ผศ. สุชาติ  เศรษฐมาลินี กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พร้อมด้วยนางสาวรตญา  กอบศิริกาญจน์ รองเลขาธิการคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ร่วมโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องสิทธิมนุษยชน เพื่อการมีส่วนร่วมของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ปฏิบัติงานใกล้ชิดประชาชนในการพัฒนางานอำนวยความยุติธรรมในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ จัดโดย สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (สำนักงาน กสม.) โดย สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคใต้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจและความตระหนักในเรื่องสิทธิมนุษยชน กฎหมายความมั่นคง 3 ฉบับ พระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 และกฎหมาย ระเบียบอื่นที่เกี่ยวข้องให้แก่เจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่ปฏิบัติงานใกล้ชิดประชาชนมีความเข้าใจสภาพปัญหาและอุปสรรคในการปฏิบัติงานในพื้นที่ได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ และให้ข้อเสนอแนะ แนวทางและกลไกในการบังคับใช้กฎหมายให้สอดคล้องตามหลักสิทธิมนุษยชน เพิ่มประสิทธิภาพงานอำนวยความยุติธรรมและการช่วยเหลือเยียวยาให้กับประชาชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

          ทั้งนี้ โครงการอบรมดังกล่าวมีกลุ่มเป้าหมายประกอบด้วย เจ้าหน้าที่ทหารในสังกัดกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า (กอ.รมน.ภาค 4 สน.) ระดับผู้บังคับกองร้อยและหัวหน้าฝ่ายอำนวยการหน่วยเฉพาะกิจ จำนวน 30 นาย ข้าราชการศูนย์ปฏิบัติการสำนักงานตำรวจแห่งชาติส่วนหน้าระดับสารวัตรขึ้นไป จำนวน 20 นาย และข้าราชการฝ่ายปกครองในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ จำนวน 10 คน รวม จำนวน 60 คน โดยมีกิจกรรม ดังนี้  

          วันที่ 15 มกราคม 2568 กล่าวรายงานวัตถุประสงค์การจัดโครงการโดย นางสาวรตญา  กอบศิริกาญจน์  รองเลขาธิการคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ กล่าวเปิดการอบรมและปาฐกถาพิเศษ ในหัวข้อ “ความสำคัญของสิทธิมนุษยชนสากล และการพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนเพื่อเป็นมาตรฐานการปฏิบัติสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้โดย ผศ. สุชาติ  เศรษฐมาลินี กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ จากนั้นเป็นการบรรยายเรื่อง หลักการพื้นฐานสิทธิมนุษยชนที่จำเป็นสำหรับเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานด้านความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยนายดนัย มู่สา ผู้ทรงคุณวุฒิคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติด้านการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและสิทธิมนุษยชนศึกษา

          สำหรับช่วงบ่ายเป็นการบรรยายเรื่อง การบังคับใช้กฎหมายความมั่นคง 3 ฉบับ กระบวนการ ขั้นตอนการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคง และแนวปฏิบัติในการป้องกันการกระทำทรมานในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดย พันตรี พนมกรณ์ พันพรมมา รองหัวหน้ากองกฎหมาย สำนักกฎหมายและสิทธิมนุษยชน กอ.รมน.ภาค 4 สน. เพื่อให้เจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงผู้ปฏิบัติงานใกล้ชิดประชาชน เข้าใจหลักสิทธิมนุษยชนสากล และบทบาทและหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) กับการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน และการบังคับใช้กฎหมายให้สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชน มีประสิทธิภาพ และเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

          วันที่ 16 มกราคม 2568 ในช่วงเช้าเป็นการเสวนาเรื่อง การบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงตามหลักสิทธิมนุษยชนกับการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ดำเนินรายการโดย นายดนัย  มู่สา ผู้ทรงคุณวุฒิ กสม. และวิทยากรร่วมเสวนาประกอบด้วย พันเอก พงศกร  แสงกุล ผู้บังคับการหน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 41/ผู้บังคับหน่วยเฉพาะกิจร่วม ช่วยส่วนรวม พันตำรวจเอก รังษี  มั่นจิตร ผู้กำกับการซักถาม 2 กองบังคับการสืบสวนสอบสวนจังหวัดชายแดนภาคใต้ พันจ่าโท อนันต์  บุญสำราญ รองผู้ว่าราชการจังหวัดตรัง นายว่องวิช  ขวัญพัทลุง รองคณะบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และนายอับดุลกอฮาร์ อาแวปูเต๊ะ ผู้อำนวยการมูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิม (ผ่านระบบออนไลน์ Zoom Meeting) เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมรับรู้สถานการณ์สิทธิมนุษยชน การบังคับใช้กฎหมายความมั่นคง 3 ฉบับ พระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานฯ ปัญหา อุปสรรคในการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ และความสำคัญของการพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงเพื่อเป็นมาตรฐานการปฏิบัติงานในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

          สำหรับช่วงบ่ายเป็นการอภิปรายเรื่อง การพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ดำเนินรายการโดยนายพิทยา  จินาวัฒน์ ที่ปรึกษาประจำคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และวิทยากรร่วมอภิปรายประกอบด้วยพันเอก สุพจน์  โพยนอก หัวหน้ากลุ่มงานส่งเสริมและเฝ้าระวังสถานการณ์สิทธิมนุษยชน สำนักงาน กสม.พื้นที่ภาคใต้ พันเอก ชยพล  โชคจิรบวรเดช หัวหน้ากองสิทธิมนุษยชน สำนักกฎหมายและสิทธิมนุษยชน กอ.รมน.ภาค 4 สน. พันตำรวจเอก อันธีร์  ก่ออารี ผู้กำกับการ (สอบสวน) กลุ่มงานสอบสวน กองบังคับการสืบสวนสอบสวนตำรวจภูธรจังหวัดชายแดนภาคใต้ นายวันสุกรี  แวมามะ นายอำเภอเมืองปัตตานี และดร.อภิญญา  ดิสสะมาน สถาบันพระปกเกล้า เพื่อนำร่างคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ มาวิพากษ์ ให้ข้อพิจารณา ข้อเสนอแนะในการปรับปรุง เพิ่มเติม แก้ไขให้สอดคล้องเหมาะสมกับกฎหมาย ระเบียบต่างๆ และสถานการณ์ปัจจุบันในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

          วันที่ 17 มกราคม 2568 เป็นการประชุมกลุ่มย่อย (work shop) ในหัวข้อ ข้อเสนอแนะในการพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ดำเนินรายการโดย ดร.อภิญญา  ดิสสะมาน สถาบันพระปกเกล้า โดยแบ่งกลุ่มย่อยออกเป็น 5 กลุ่ม ๆ ละ 12 คน ตามบทที่ 1 - 5 ในร่างคู่มือสิทธิมนุษยชน เพื่อให้ผู้เข้าร่วมประชุมกลุ่มย่อยทั้ง 5 กลุ่มได้ให้ข้อพิจารณา ข้อเสนอแนะถึงประโยชน์ ความเหมาะสมในภาพรวมของร่างคู่มือสิทธิมนุษยชน การพิจารณา ตรวจสอบความถูกต้อง ครบถ้วน การให้ข้อเสนอแนะ เพิ่มเติม แก้ไขร่างคู่มือบทที่ 1 - 5 ตามที่แบ่งกลุ่มรับผิดชอบ เพื่อเป็นข้อมูล แนวทางให้การพัฒนาร่างคู่มือสิทธิมนุษยชนมีความเหมาะสม ครบถ้วน สมบูรณ์ยิ่งขึ้น โดยมีการนำเสนอผลการประชุมกลุ่มย่อยและให้ข้อสังเกตและข้อคิดเห็นเพิ่มเติมในการพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนโดยนายพิทยา  จินาวัฒน์ ที่ปรึกษาประจำ กสม. นายบุญพาศ  รักนุ้ย ผู้ทรงคุณวุฒิ กสม. ด้านการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและสิทธิมนุษยชนศึกษา ดร.อภิญญา  ดิสสะมาน สถาบันพระปกเกล้า พันเอก ชยพล  โชคจิรบวรเดช หัวหน้ากองสิทธิมนุษยชน สำนักกฎหมายและสิทธิมนุษยชน กอ.รมน.ภาค 4 สน. และพันตำรวจเอก รังษี มั่นจิตร ผู้กำกับการซักถาม 2 กองบังคับการสืบสวนสอบสวน จังหวัดชายแดนภาคใต้

          ในช่วงท้ายการอบรม นายพิทยา  จินาวัฒน์ ที่ปรึกษาประจำ กสม. ได้กล่าวสรุปผลการอบรมเชิงปฏิบัติการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องสิทธิมนุษยชน เพื่อการมีส่วนร่วมของเจ้าหน้ารัฐผู้ปฏิบัติงานใกล้ชิดประชาชนในการพัฒนางานอำนวยความยุติธรรมในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ กิจกรรมที่ 1 การพัฒนาคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ระดับผู้บังคับบัญชา และได้กล่าวขอบคุณคณะวิทยากร ผู้ทรงคุณวุฒิ เจ้าหน้าที่จากสำนักกฎหมายและสิทธิมนุษยชน กอ.รมน.ภาค 4 สน. และเจ้าหน้าที่จาก ศปก.ตร.สน. ที่มาร่วมสนับสนุนการจัดโครงการและผู้เข้าอบรมเชิงปฏิบัติการที่มาให้ข้อพิจารณา ข้อเสนอแนะในการพัฒนาร่างคู่มือสิทธิมนุษยชนในครั้งนี้

          ทั้งนี้ สำนักงาน กสม. โดยสำนักงาน กสม.พื้นที่ภาคใต้ จะได้นำข้อเสนอแนะ แนวทางการพัฒนาร่างคู่มือสิทธิมนุษยชน จากคณะวิทยากร ผู้ทรงคุณวุฒิ และผู้เข้าร่วมอบรม มาเป็นแนวทางในการพัฒนาร่างคู่มือสิทธิมนุษยชนสำหรับเจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื่อให้เจ้าหน้าที่หน่วยงานความมั่นคงใช้เป็นมาตรฐานการปฏิบัติงานตามหลักสิทธิมนุษยชน เพิ่มประสิทธิภาพในการอำนวยความยุติธรรม และการช่วยเหลือเยียวยาให้กับผู้ได้รับความเสียหายจากการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน และผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ต่อไป