เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2568 ที่ศาลากลางบ้าน บ้านดอนไฮ ตำบลตลาดแร้ง อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ เจ้าหน้าที่สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) นำโดยนายภพธรรม  สุนันธรรม ผู้อำนวยการสำนักงาน กสม.พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือพร้อมด้วยเจ้าหน้าที่ ได้ลงพื้นที่ให้ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องกับการใช้สิทธิชุมชนแก่ชาวบ้าน เนื่องจากได้รับการประสานงานจากเครือข่ายเกี่ยวกับกรณีการคัดค้านการก่อสร้างฟาร์มสุกรแห่งใหม่ของบริษัทเอกชนรายหนึ่ง โดยมีชาวบ้านจากพื้นที่ 4 หมู่บ้าน ในตำบลตลาดแร้ง อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ ประมาณ 50 คน เข้าร่วมรับฟังและแลกเปลี่ยนสถานการณ์และความกังวลกับผลกระทบในด้านต่าง ๆ

          ในการนี้ เจ้าหน้าที่สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ให้ความรู้แก่ชาวบ้านโดยเน้นย้ำถึงหลักสิทธิมนุษยชนตามรัฐธรรมนูญและมาตรฐานระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง ในประเด็นสิทธิของบุคคลและชุมชนในการจัดการสิ่งแวดล้อม ชาวบ้านมีสิทธิในการจัดการ บำรุง รักษา และใช้ประโยชน์จากธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน สิทธิในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของภาครัฐเกี่ยวกับโครงการอย่างถูกต้องและชัดเจน เพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจ สิทธิในการเสนอเรื่องราวร้องทุกข์ การได้รับการพิจารณาอย่างรวดเร็วและเป็นธรรม ตลอดจนชี้ให้เห็นถึงหน้าที่ของรัฐซึ่งเกี่ยวข้องกับทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและหน่วยงานระดับจังหวัดในการคุ้มครองสิทธิของบุคคลและชุมชน และดำเนินการให้ชุมชนมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง นอกจากนี้ ยังได้แลกเปลี่ยนข้อกฎหมายด้านปศุสัตว์ที่เกี่ยวข้องกับกรณีขัดแย้งและกระบวนการสร้างความเข้มแข็งในการขับเคลื่อนงานด้านสิทธิมนุษยชนของชุมชนอีกด้วย

          นอกจากการให้ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจต่อการใช้สิทธิของประชาชนแล้ว ยังได้รับฟังปัญหาและข้อห่วงกังวลของชาวบ้านซึ่งได้รวมตัวกันคัดค้านการขออนุญาตการก่อสร้างฟาร์มสุกรแห่งใหม่ของบริษัทเอกชนรายหนึ่ง เนื่องจากกังวลด้านผลกระทบต่อวิถีชีวิต สุภาพ และสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ ประกอบกับชาวบ้านมีบทเรียนที่เกิดขึ้นจากผลกระทบของฟาร์มสุกรเดิมจำนวน 2 แห่งที่ประกอบกิจการอยู่ ซึ่งยังคงมีข้อโต้แย้งกันถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลกระทบต่อพื้นที่ทำมาหากิน และการเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้นกับพืชผลทางการเกษตรอย่างเป็นธรรม ซึ่งผลกระทบดังกล่าวอาจจะมีความรุนแรงกว่าหลายเท่าหากมีการก่อสร้างฟาร์มสุกรขนาดใหญ่กว่าเดิมขึ้นในพื้นที่ ทั้งนี้ที่ผ่านมาชาวบ้านได้รวมกลุ่มกันเพื่อเคลื่อนไหวคัดค้านการพิจารณาอนุญาตการก่อสร้างฟาร์มสุกรแห่งใหม่ทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับจังหวัดมาโดยตลอด และพบปัญหาการให้ข้อมูลที่อาจคาดเคลื่อนในกระบวนการมีส่วนร่วมเพื่อรับฟังความคิดเห็น ซึ่งสร้างความสับสนและความกังวลใจ โดยยังคงเน้นย้ำให้การพิจารณาอนุญาตใดควรคำนึงถึงการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและเจตนารมณ์ของผู้คนในชุมชนและผลกระทบต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้น

          ในช่วงท้าย กลุ่มผู้แทนชาวบ้านจึงได้ยื่นหนังสือพร้อมเอกสารเพื่อขอให้ สำนักงาน กสม. ตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนกรณีการรับฟังความคิดเห็นในกะบวนการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการขออนุญาตเพื่อก่อสร้างฟาร์มสุกร ในพื้นที่ตำบลตลาดแร้ง อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ โดยสำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จะได้ดำเนินการตามกระบวนการเพื่อให้เป็นไปตามหน้าที่และอำนาจที่เกี่ยวข้องกับการรับเรื่องร้องเรียนและการตรวจสอบด้านสิทธิมนุษยชนต่อไป