เมื่อวันที่ 11 – 13 มิถุนายน 2568 ที่ห้องน้ำพราว โรงแรม ซี.เอส. ปัตตานี อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติพื้นที่ภาคใต้ (สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคใต้) ร่วมกับมูลนิธิสถาบันการจัดการวิถีพุทธเพื่อสุขและสันติ (สกพ.) สมาคมเพื่อสันติภาพและการพัฒนา และวัดตานีนรสโมสร (พระอารามหลวง) อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี จัดโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องสิทธิมนุษยชนเพื่อการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมในการพัฒนางานอำนวยความยุติธรรมในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ กิจกรรม : สิทธิมนุษยชนสำหรับพุทธศาสนิกชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจในหลักการสิทธิมนุษยชน บทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) บทบาทหน้าที่หน่วยงานของรัฐในการปฏิบัติงานภายใต้หลักการด้านสิทธิมนุษยชน การอำนวยความยุติธรรม และการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ และส่งเสริมศักยภาพกลุ่มเป้าหมายให้เป็นเครือข่ายสิทธิมนุษยชนประจำพื้นที่ ซึ่งผู้เข้าร่วมโครงการประกอบด้วย ประชาชนผู้นับถือศาสนาพุทธในพื้นที่จังหวัดปัตตานี จังหวัดยะลา จังหวัดนราธิวาส และ 4 อำเภอของจังหวัดสงขลา (อำเภอจะนะ อำเภอเทพา อำเภอสะบ้าย้อย และอำเภอนาทวี) และจังหวัดสตูล จำนวน 50 คน

          โดยโครงการดังกล่าวมีกิจกรรมประกอบด้วย การบรรยายให้ความรู้ การเสวนาแลกเปลี่ยนข้อมูลสถานการณ์ การแสดงความคิดเห็นและการแบ่งกลุ่มทำกิจกรรมกำหนดแนวทางแก้ไขปัญหาและข้อเสนอแนะต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยมีเป้าหมายเพื่อการสร้างเครือข่ายสิทธิมนุษยชนตามหลัก #พุทธวิธีเพื่อสิทธิมนุษยชน พุทธวิถีสร้างเครือข่ายเพื่อส่งเสริมสิทธิมนุษยชน ดังนี้

          วันที่ 11 มิถุนายน 2568 เวลา 09.30 น. ผู้ช่วยศาสตราจารย์สุชาติ  เศรษฐมาลินี กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ กล่าวถึงหน้าที่และอำนาจของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการทำงานเพื่อส่งเสริมสิทธิมนุษยชน การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและเฝ้าระวังสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ จากนั้น พระราชวัชรญาณโมลี (ชรัช อุชุจาโร) รองเจ้าคณะภาค 18 และเจ้าอาวาสวัดตานีนรสโมสร (พระอารามหลวง) จังหวัดปัตตานี ได้นำผู้เข้ารับการอบรมไหว้พระสวดมนต์และได้แสดงธรรมในหัวข้อ “พุทธศาสนากับการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้” จากนั้น นายรักชาติ  สุวรรณ์ นายกสมาคมเพื่อสันติภาพและการพัฒนา ได้จัดกิจกรรมโดยแบ่งเป็น 4 กลุ่ม ตามประเด็นประกอบด้วย กลุ่มที่ 1 ในพื้นที่มีปัญหาสิทธิมนุษยชนใดบ้าง? กลุ่มที่ 2 ปัญหาใดเป็นเรื่องที่น่ากังวล อยากจะแก้ไขมากที่สุด กลุ่มที่ 3 เคยมีการแก้ไขปัญหาในเรื่องนั้นอย่างไรบ้าง? และ กลุ่มที่ 4 จุดแข็ง/ศักยภาพของประชาชนในพื้นที่ในการแก้ไขปัญหา เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมได้แลกเปลี่ยนข้อมูลสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในพื้นที่และกำหนดแนวทางแก้ไขปัญหาในพื้นที่ร่วมกัน

          สำหรับในช่วงบ่ายเป็นกิจกรรมการเรียนรู้ในหัวข้อพุทธวิธีเพื่อสิทธิมนุษยชน พุทธวิถีสร้างเครือข่ายเพื่อส่งเสริมสิทธิมนุษยชน โดยพระมหานภันต์ สนฺติภทฺโท ป.ธ.9 ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร และประธานกรรมการ มูลนิธิสถาบันการจัดการวิถีพุทธเพื่อสุขและสันติ (สกพ.) ต่อจากนั้นนายดนัย  มู่สา ผู้ทรงคุณวุฒิคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติด้านการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและสิทธิมนุษยชนศึกษา ได้บรรยายให้ความรู้ ในเรื่อง การเสริมสร้างสันติสุขบนพื้นฐานของหลักสิทธิมนุษยชนและนโยบายในการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ และการอภิปรายในหัวข้อ บทบาทของรัฐในการปฏิบัติงานภายใต้หลักการด้านสิทธิมนุษยชน การอำนวยความยุติธรรมและการช่วยเหลือเยียวยาของภาครัฐในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยมีวิทยากรประกอบด้วย พันเอกหาญพล  เพชรม่วง ผู้บังคับกองกำลังทหารพรานจังหวัดชายแดนภาคใต้ กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า พันตำรวจเอกอันธีร์  ก่ออารี. ผู้กำกับการ(สอบสวน) กลุ่มงานสอบสวน ศูนย์ปฏิบัติการสำนักงานตำรวจแห่งชาติส่วนหน้า นางกนกรัตน์  เกื้อกิจ ผู้ช่วยเลขาธิการศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ นายนิกร  เซ้งเถียร ผู้อำนวยการศูนย์ขับเคลื่อนการศึกษาในจังหวัดชายแดนภาคใต้ นายสุทธินันท์  ปาสนัน หัวหน้าศูนย์ช่วยเหลือเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบจังหวัดปัตตานี และดำเนินรายการโดย นายสุเรนทร์  ปะดุกา ผู้อำนวยการสำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคใต้ โดยในช่วงท้ายมีการแลกเปลี่ยนถึงปัญหาที่เกิดจากการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่และแนวทางแก้ไขปัญหา แนวทางที่จะเข้าถึงการอำนวยความยุติธรรมและการเยียวยาของผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

          วันที่ 12 มิถุนายน 2568 ในช่วงเช้า นายวันสุกรี  แวมามะ นายอำเภอเมืองปัตตานี และนางสาวอรสา  นุ่มนวล ปลัดอำเภอเมืองปัตตานี บรรยายให้ความรู้ในเรื่องหลักการจัดตั้งสมาคมและมูลนิธิ การดำเนินการของสมาคมและมูลนิธิและการยกเลิกสมาคมและมูลนิธิ ปัญหา ข้อขัดข้องและแนวทางการแก้ไขปัญหา หลังจากนั้นเป็นการเสวนาหัวข้อ “เครือข่ายสิทธิมนุษยชน และการขับเคลื่อนงานด้านสิทธิมนุษยชนให้ยั่งยืน” โดยมีวิทยากร ได้แก่ นางสาวปิติกาญจน์  สิทธิเดช กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ นางสาวปาตีเมาะ  เปาะอิแตดาโอะ นายกสมาคมผู้หญิงเพื่อสันติภาพ ดำเนินรายการโดยนางสาวรตญา  กอบศิริกาญจน์ รองเลขาธิการคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ โดยเป็นการการถ่ายทอดประสบการณ์การปฏิบัติงานของวิทยากรภาครัฐในการคุ้มครองสิทธิ การอำนวยความเป็นธรรมและการช่วยเหลือเยียวยาให้กับผู้ได้รับความเสียหายและผู้ได้รับผลกระทบ และเสริมสร้างกำลังใจให้กับผู้เข้ารับการอบรมในการปกป้องคุ้มครองสิทธิมนุษยชนโดยภาคประชาสังคม

          ในช่วงบ่าย กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พระมหานภันต์  สนฺติภทฺโท  นายอับดุลสุโก ดินอะ และผู้เข้ารับการอบรมได้แสดงสัญลักษณ์ไม่เอาความรุนแรง จากนั้นเป็นกิจกรรมการเรียนรู้ หัวข้อ “พุทธวิธีเพื่อสิทธิมนุษยชน พุทธวิถีสร้างเครือข่ายเพื่อส่งเสริมสิทธิมนุษยชน” โดยพระมหานภันต์ สนฺติภทฺโท ป.ธ.9 ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร และประธานกรรมการ มูลนิธิสถาบันการจัดการวิถีพุทธเพื่อสุขและสันติ (สกพ.) ได้ถ่ายทอดประสบการณ์ในการเผยแผ่หลักธรรมของพุทธศาสนาในบทบาทหน้าที่พระธรรมทูต และการขับเคลื่อนงานของมูลนิธิสถาบันการจัดการวิถีพุทธเพื่อสุขและสันติในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ และการเสริมสร้างสันติภาพ สันติสุขในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ตามหลักพุทธวิธีเพื่อสิทธิมนุษยชน

          วันที่ 13 มิถุนายน 2568 เป็นกิจกรรมกลุ่ม 4 กลุ่ม เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมได้นำความรู้ ความเข้าใจมาวางแผน กำหนดแนวทางแก้ไขปัญหา และจัดทำข้อเสนอแนะต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อส่งเสริมการเคารพสิทธิมนุษยชน การคุ้มครองสิทธิมนุษยชน และการเฝ้าระวังสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ และตัวแทนกลุ่มได้นำเสนอแผนปฏิบัติการเพื่อขับเคลื่อนงานสิทธิมนุษยชนในระดับพื้นที่ โดยมีนายบุญพาศ  รักนุ้ย ผู้ทรงคุณวุฒิคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติด้านการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและสิทธิมนุษยชนศึกษา นายนันทพงศ์  สุวรรณรัตน์ รองเลขาธิการ ศอ.บต. พระมหานภันต์ สนฺติภทฺโท ป.ธ.9 ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร และประธานกรรมการ มูลนิธิสถาบันการจัดการวิถีพุทธเพื่อสุขและสันติ (สกพ.) และ พระราชวัชรญาณโมลี (ชรัช อุชุจาโร) รองเจ้าคณะภาค 18 และเจ้าอาวาสวัดตานีนรสโมสร (พระอารามหลวง) จังหวัดปัตตานี ร่วมให้แนวทางการขับเคลื่อนสิทธิมนุษยชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และข้อเสนอแนะเพิ่มเติม ในการนี้ นางสาวปิติกาญจน์  สิทธิเดช กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ กล่าวสรุปผลการอบรมเชิงปฏิบัติการ แนวทางการขับเคลื่อนสิทธิมนุษยชนสำหรับพระสงฆ์และพุทธศาสนิกชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และกล่าวปิดโครงการ โดยเน้นย้ำถึงความสำคัญของพลังเครือข่ายจากทุกภาคส่วนในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน

          ทั้งนี้ สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคใต้ ได้จัดคลินิกสิทธิมนุษยชนเพื่อรับเรื่องร้องเรียนและให้คำปรึกษาด้านสิทธิมนุษยชน และจะได้นำข้อเสนอแนะจากผู้เข้ารับการอบรมตามโครงการเสนอในครั้งนี้ มาประมวลผล เพื่อเป็นแนวทางในการขับเคลื่อนงานด้านการส่งเสริมการเคารพสิทธิมนุษยชน การปกป้องคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและการเฝ้าระวังการละเมิดสิทธิมนุษยชน และการป้องกันการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหายในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ร่วมกับเครือข่ายสิทธิมนุษยชนเพื่อให้บรรลุเป้าหมายการสร้างวัฒนธรรมการเคารพสิทธิมนุษยชนต่อไป