เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2568 นางสาวปิติกาญจน์ สิทธิเดช และนายวสันต์ ภัยหลีกลี้ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) พร้อมด้วยนายบุญเกื้อ สมนึก ที่ปรึกษาประจำคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และคณะ ได้เข้าพบหารือข้อราชการกับพลอากาศเอก เสกสรร คันธา ผู้บัญชาการทหารอากาศ และคณะผู้บริหารของกองทัพอากาศ ณ กองบัญชาการกองทัพอากาศ เพื่อขับเคลื่อนความร่วมมือด้านสิทธิมนุษยชนในการฝึกทหารใหม่และทหารกองประจำการอย่างเป็นรูปธรรม

            ผู้บัญชาการทหารอากาศกล่าวว่า การดูแลสวัสดิภาพและคุณภาพชีวิตของกำลังพลเป็นภารกิจที่กองทัพอากาศให้ความสำคัญ การฝึกได้ปรับให้มีมาตรฐานยิ่งขึ้นควบคู่กับการยึดหลักสิทธิมนุษยชน โดยเฉพาะการป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม โดยได้กำชับให้ดูแลทหารใหม่และทหารชั้นผู้น้อยอย่างดี คำนึงถึงเกียรติและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของกำลังพลเหล่านั้นด้วย พร้อมทั้งยืนยันความพร้อมในการทำงานร่วมกับ กสม. เพื่อยกระดับความรู้ ความเข้าใจ และการปฏิบัติของครูฝึกและผู้บังคับบัญชาให้มีมาตรฐาน สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชนสากล ไม่ละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

            กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้เน้นย้ำว่า กสม. มีนโยบายตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในเชิงระบบและนโยบาย โดยได้หารือกับทางกระทรวงกลาโหมและร่วมมือกับทุกเหล่าทัพเพื่อให้การฝึกทหารใหม่และการลงโทษลงทัณฑ์กำลังพลเป็นไปตามหลักสิทธิมนุษยชนและนโยบายของผู้บังคับบัญชา ที่ผ่านมาได้เริ่มตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันกับกองทัพเรือและกองทัพบก โดยในส่วนกองทัพเรือได้ร่วมกันพัฒนาแนวปฏิบัติที่ครูฝึกและผู้บังคับหน่วยมีส่วนร่วมและสามารถนำไปใช้ได้จริง

            ในการหารือครั้งนี้ ทั้งสององค์กรได้เห็นพ้องที่จะขับเคลื่อนภารกิจสำคัญร่วมกันในปี 2569 ได้แก่ (1) การเสริมสร้างศักยภาพผู้นำและครูฝึกเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนและการป้องกันการทรมานในการฝึกทหารใหม่และทหารกองประจำการ กองทัพอากาศ โดยมีวัตถุประสงค์ในการพัฒนาความรู้และความตระหนักของผู้บังคับบัญชาและครูฝึกในหลักสิทธิมนุษยชนและพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในการออกแบบและกำกับการฝึกอย่างปลอดภัยและเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของทหารใหม่และทหารกองประจำการ (2) การร่วมกันทำแนวปฏิบัติในการฝึกทหารใหม่และทหารกองประจำการ ว่าสิ่งใดที่ควรทำและมีอะไรที่ต้องไม่ทำโดยเด็ดขาด เพื่อให้สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชนและนโยบายของผู้บังคับบัญชา และ (3) การตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันที่หน่วยฝึกทหารใหม่ เพื่อสร้างหลักประกันว่าการปฏิบัติของหน่วยรับตรวจเป็นไปตามหลักสิทธิมนุษยชน ปลอดจากการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม รวมถึงส่งเสริมการปรับปรุงเชิงระบบและยกระดับมาตรฐานการฝึกให้เคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

            การหารือร่วมกันครั้งนี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของ กสม. และกองทัพอากาศในการยกระดับมาตรฐานสิทธิมนุษยชนในการฝึกทหารใหม่และทหารกองประจำการอย่างเป็นระบบทั้งในเชิงป้องกันและเชิงนโยบาย โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความปลอดภัย ลดความเสี่ยงต่อการกระทำทรมานหรือการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม และสร้างความเชื่อมั่นให้แก่สาธารณชนว่า ทหารใหม่และทหารกองประจำการจะได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมและปลอดภัย